Cúm A là bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do virus gây ra và có thể lây lan rất nhanh. Nhiều người cho rằng, cúm A cũng giống như cảm lạnh, đều chỉ là những bệnh lý thông thường, hay gặp theo mùa nên ít khi quan tâm. Tuy nhiên, thực tế, sẽ có những trường hợp mắc cúm A tự khỏi nhưng cũng có nhiều trường hợp nặng có thể dẫn đến biến chứng, thậm chí đe dọa tính mạng.
Do đó, khi nghi ngờ bản thân hoặc người thân nhiễm cúm A, bạn tuyệt đối đừng lơ là, chủ quan mà hãy thực hiện các xét nghiệm cúm A để xem có thực sự mắc bệnh hay không. Nếu kết quả cho thấy nhiễm cúm A, bạn cần thực hiện các biện pháp điều trị, cách ly phù hợp, đồng thời chú ý theo dõi các triệu chứng để sớm phát hiện bất thường và có hướng can thiệp kịp thời.
Vậy có thể xét nghiệm cúm A bằng cách nào? Test cúm A thực hiện ở nhà có được không? Bài viết dưới đây của Bowtie sẽ giúp bạn giải đáp những băn khoăn này, cùng tìm hiểu nhé.
Bạn nên thực hiện kiểm tra, xét nghiệm cúm A trong các trường hợp sau:
Việc xét nghiệm, kiểm tra cúm A trong những trường hợp này sẽ giúp bạn xác định chính xác bản thân hoặc người thân có mắc cúm A hay không. Từ đó, bạn sẽ có biện pháp điều trị, cách ly phù hợp nhằm hạn chế lây lan cho các thành viên khác trong gia đình cũng như cộng đồng. Không những vậy, trường hợp gia đình bạn có trẻ dưới 5 tuổi, người trên 65 tuổi, phụ nữ mang thai, người đang mắc các bệnh mạn tính… thì việc xét nghiệm, kiểm tra cúm A lại càng quan trọng. Bởi đây đều là những đối tượng có nguy cơ cao gặp phải biến chứng khi nhiễm cúm.
Các triệu chứng nghi ngờ nhiễm cúm A bạn cần cảnh giác, nhất là trong mùa dịch là:
Triệu chứng của cúm A thường khởi phát đột ngột, thông thường là sau 2 – 3 ngày tiếp xúc với virus cúm. Trẻ nhỏ thường sốt cao hơn người lớn, trong khi người lớn tuổi lại ít khi bị sốt. Thực tế, sẽ rất khó để xác định bạn có thực sự bị cúm A hay không nếu chỉ dựa trên các dấu hiệu lâm sàng bởi các triệu chứng này cũng phổ biến ở nhiều bệnh lý nhiễm trùng khác. Do đó, cách tốt nhất là bạn cần thực hiện xét nghiệm cúm A để xác định bệnh nhằm có hướng xử lý, dự phòng phù hợp cho bản thân và những người xung quanh.
Kiểm tra, xét nghiệm cúm A có thể được thực hiện tại nhà bằng cách sử dụng que test cúm hoặc thực hiện tại các cơ sở y tế. Dưới đây là một số phương pháp xét nghiệm cúm A phổ biến:
Que test cúm A hay test nhanh kháng nguyên – RIDTs là loại xét nghiệm cúm phổ biến nhất. Xét nghiệm này có thể xác định sự hiện diện của bệnh cúm bằng cách phát hiện các kháng nguyên kích hoạt phản ứng miễn dịch của virus cúm trong mẫu bệnh phẩm – thường là dịch tiết ở mũi. Hiện tại, có nhiều dạng que test cúm trên thị trường nhưng thường gặp là loại que test phát hiện cả cúm A và cúm B.
Nhìn chung, quy trình sử dụng que test cúm A/B tại nhà tương đối giống với quy trình dùng bộ kit test Covid-19. Để xét nghiệm cúm A tại nhà bằng que test cúm, bạn có thể thực hiện theo các bước sau:
Bước 1: Thu mẫu bệnh phẩm
Bước 2: Chuẩn bị mẫu bệnh phẩm
Bước 3: Xét nghiệm cúm A
Kết quả xét nghiệm bằng que test cúm sẽ có trong khoảng 10 – 15 phút. Nếu bạn sử dụng test cúm phát hiện cả cúm A và cúm B thì cách đọc kết quả test sẽ như sau:
Nhìn chung, nếu so với các xét nghiệm cúm A khác được thực hiện tại cơ sở y tế thì kết quả xét nghiệm cúm A bằng que test cúm sẽ có mức độ chính xác thấp hơn do độ nhạy thấp, chỉ khoảng 50 – 70%. Nếu có dấu hiệu bệnh nhưng kết quả xét nghiệm bằng que test là âm tính, bạn vẫn nên thực hiện lại các xét nghiệm khác để có kết quả chắc chắn.
Ngoài xét nghiệm cúm A tại nhà bằng que test cúm, bạn cũng có thể đến các cơ sở y tế để xét nghiệm cúm A bằng phương pháp xét nghiệm Real time RT-PCR. Đây là phương pháp xét nghiệm giúp phát hiện sự hiện diện của vật chất di truyền (RNA hoặc axit nucleic) của virus cúm trong các mẫu bệnh phẩm đường hô hấp trên để từ đó xác định xem bạn có bị nhiễm virus cúm hay không.
Cụ thể, khi đến cơ sở y tế đăng ký xét nghiệm cúm bằng phương pháp xét nghiệm Real time RT-PCR, bạn sẽ được nhân viên y tế lấy mẫu bệnh phẩm như dịch ngoáy hầu họng, dịch tỵ hầu, dịch phế quản… Các mẫu bệnh phẩm cần được lấy càng sớm càng tốt (lý tưởng nhất là 4 ngày sau khi khởi phát triệu chứng bởi đây là thời điểm có lượng virus cúm cao nhất). Sau đó, nhân viên y tế sẽ gửi mẫu bệnh phẩm này đến phòng thí nghiệm.
Thông thường, kết quả xét nghiệm Real time RT-PCR sẽ có trong khoảng vài giờ (thường là 4 – 6 tiếng). Nhìn chung, do có độ đặc hiệu cao (lên đến 95%) và độ nhạy cao (lên đến 99%) nên kết quả của xét nghiệm Real time RT-PCR rất chính xác và khả năng cho kết quả âm tính/dương tính giả thường vô cùng thấp. Do đó, xét nghiệm này được xem là xét nghiệm tiêu chuẩn để chẩn đoán cúm A. Tuy nhiên, chi phí thực hiện xét nghiệm Real time RT-PCR thường đắt và sẽ mất nhiều thời gian hơn so với việc dùng que test cúm tại nhà.
Nuôi cấy và phân lập virus không phải là một xét nghiệm sàng lọc. Phương pháp này thường được thực hiện trong thời gian xuất hiện nhiều trường hợp có các biểu hiện về hô hấp và nghi ngờ nhiễm virus cúm A với mục tiêu xác định nguyên nhân và chủng virus cúm A đang gây bệnh. Đồng thời, nuôi cấy và phân lập virus cũng góp phần xác định các chủng virus cúm A mới cần được đưa vào vaccine ngừa cúm trong năm sau.
Phương pháp này sẽ cần được thực hiện trên mẫu bệnh phẩm hô hấp thu thập từ những người nghi ngờ bị cúm trong vòng 5 ngày sau khi phát bệnh, đặc biệt là những người có yếu tố dịch tễ với dịch cúm. Nhìn chung, phương pháp nuôi cấy và phân lập virus có độ đặc hiệu tương đối cao (trên 95%) và có khả năng mô tả đặc điểm của các loại virus cúm mới.
Nếu bạn đang thắc mắc “Xét nghiệm cúm A bằng cách nào?” thì một xét nghiệm cúm A khác cũng hay được sử dụng tại các cơ sở y tế là xét nghiệm miễn dịch huỳnh quang. Xét nghiệm này sẽ sử dụng kính hiển vi huỳnh quang để phát hiện kháng nguyên của virus cúm A.
Nếu so sánh với xét nghiệm Real time RT-PCR hay xét nghiệm nuôi cấy và phân lập virus, xét nghiệm miễn dịch huỳnh quang sẽ có độ nhạy và độ đặc hiệu thấp hơn. Tuy nhiên, thời gian cho kết quả sẽ ngắn hơn, chỉ trong khoảng vài giờ sau khi nhận mẫu. Hiệu suất của xét nghiệm này sẽ thay đổi tùy thuộc vào chuyên môn của kỹ thuật viên cũng như chất lượng của mẫu bệnh phẩm thu được.
Xét nghiệm huyết thanh thường không được khuyến cáo sử dụng để phát hiện cúm A ở người bệnh. Thay vào đó, phương pháp này chỉ được sử dụng cho các mục đích nghiên cứu và chẩn đoán hồi cứu.
Đọc thêm:
Tổng hợp các biến chứng nguy hiểm của cúm A: Rủi ro và cách hạn chế
Nguyên nhân bị cúm A: Ai có nhiều nguy cơ, làm sao phòng ngừa?
Trường hợp bạn có các triệu chứng cúm A nhưng kết quả test cúm A tại nhà bằng que test cho kết quả âm tính, hãy đến cơ sở y tế để thực hiện thêm các xét nghiệm khác nhằm xác định chẩn đoán. Trường hợp bạn dùng que test cúm A tại nhà và có kết quả dương tính, nếu không thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ cao gặp phải các biến chứng của cúm A thì bạn có thể tự chăm sóc và điều trị tại nhà. Một số biện pháp sẽ giúp bạn giảm triệu chứng của bệnh, chẳng hạn như:
Ngược lại, nếu bạn thuộc nhóm đối tượng có nguy cơ cao gặp phải biến chứng kể trên, tốt nhất bạn nên đi khám ngay. Khi đi khám, bác sĩ có thể chỉ định bạn thực hiện xét nghiệm cúm A một lần nữa để xác định chắc chắn bệnh. Tùy vào tình trạng bệnh, yếu tố nguy cơ, bác sĩ sẽ quyết định bạn có cần nhập viện điều trị và có nên dùng thuốc kháng virus hay không. Trường hợp được chỉ định dùng thuốc, bạn cần uống thuốc đúng liều lượng, đúng thời điểm và tránh tự ý ngưng thuốc khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ.
Qua những chia sẻ trên đây, Bowtie hy vọng rằng bạn đã có lời giải đáp cho câu hỏi xét nghiệm cúm A bằng cách nào. Cúm A là bệnh có thể đưa đến nhiều biến chứng và lây lan nhanh. Do đó, nếu bạn nghi ngờ bản thân hoặc người thân bị nhiễm cúm A, hãy thực hiện xét nghiệm cúm A tại nhà hoặc tại các cơ sở y tế để xác định đúng nguyên nhân và có hướng cách ly, điều trị phù hợp nhé!
© 2024 Bản quyền thuộc Bowtie Vietnam Company Limited.
