Theo số liệu từ Bộ Y tế thì ở Việt Nam, mỗi năm có khoảng 4.000 phụ nữ mắc ung thư cổ tử cung và khoảng 2.400 người tử vong vì bệnh. Hầu hết các trường hợp ung thư cổ tử cung được phát hiện là do virus gây u nhú ở người (Human papillomavirus – HPV) gây ra. Ngoài ra, virus HPV còn liên quan đến mụn cóc sinh dục và một số loại ung thư khác nên việc tiêm vắc-xin ngừa HPV là vô cùng cần thiết giúp phòng tránh các bệnh do virus này gây ra, nhất là ung thư cổ tử cung.
Vắc-xin ngừa HPV là chế phẩm giúp phòng ngừa một số chủng virus gây u nhú ở người (HPV). Loại virus này là nguyên nhân chính gây ung thư cổ tử cung, mụn cóc sinh dục và những loại ung thư khác như ung thư âm hộ, âm đạo, dương vật, ung thư đầu cổ…
Thực tế, HPV có hơn 100 chủng được phát hiện ở người, trong đó khoảng 40 chủng lây nhiễm vào vùng sinh dục, miệng, họng trong quá trình quan hệ tình dục. Một số chủng HPV gây ra mụn cóc sinh dục hoặc ung thư là:
Do đó, các loại vắc-xin ngừa HPV hiện nay đều bảo vệ cơ thể chống lại HPV chủng 16 và 18. Ngoài ra, một số vắc-xin có thể phòng chống nhiều chủng virus hơn, chẳng hạn như Gardasil 9 giúp phòng đến 9 chủng virus HPV 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52 và 58. Nhờ thế, việc tiêm phòng vắc-xin ngừa HPV có khả năng ngăn ngừa hơn 90% trường hợp ung thư liên quan đến virus này. Các thống kê cho thấy:
Hiệu quả bảo vệ của vắc-xin cũng kéo dài rất nhiều năm, có thể lên đến 30 năm. Những người đã tiêm đầy đủ vắc-xin ngừa HPV được theo dõi trong ít nhất 12 năm cho thấy khả năng phòng ngừa, chống lại virus vẫn ở mức độ cao mà không có dấu hiệu giảm theo thời gian.
Theo khuyến cáo của các chuyên gia, những người từ 9 – 26 tuổi đều nên tiêm vắc-xin ngừa HPV để phòng bệnh ung thư cổ tử cung cũng như các bệnh lý khác có liên quan đến virus này. Hiện nay, thuốc đặc trị cho virus HPV gây ung thư cổ tử cung vẫn chưa có nên việc tiêm vắc-xin là cách tốt nhất để chủ động phòng tránh căn bệnh nguy hiểm này.
Trong hơn 15 năm theo dõi thì tới nay, vắc-xin HPV ngừa ung thư cổ tử cung cho thấy mức độ an toàn và hiệu quả cao. Các nhà nghiên cứu vẫn tiếp tục theo dõi để đảm bảo cách thức này vẫn phát huy được tác dụng tốt nhất trong việc phòng ngừa HPV. Vì vậy, nếu là trẻ em gái và phụ nữ, bạn nên tiến hành tiêm vắc-xin ngừa HPV để phòng bệnh ung thư cổ tử cung càng sớm càng tốt.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) khuyến nghị nên tiêm vắc-xin ngừa HPV cho trẻ em trong độ tuổi từ 11 – 12 và người lớn dưới 26 tuổi, có thể tiêm sớm nhất lúc 9 tuổi. Thời điểm lý tưởng nhất để tiêm vắc-xin là trước khi có quan hệ tình dục và có nguy cơ tiếp xúc với virus HPV.
Vắc-xin có thể giảm bớt hiệu quả khi được sử dụng ở người đã bị nhiễm HPV. Ngoài ra, đáp ứng của cơ thể với vắc-xin cũng tốt hơn khi còn nhỏ tuổi. Do đó, trẻ em dưới 15 tuổi chỉ cần tiêm vắc-xin ngừa HPV theo phác đồ 2 mũi, cách nhau ít nhất 6 tháng. Ở độ tuổi thanh niên từ 15 – 26 thì nên tiêm vắc-xin ngừa HPV theo phác đồ 3 mũi.
CDC còn khuyến nghị tiêm bổ sung cho những người chưa được tiêm phòng HPV đầy đủ từ 26 tuổi trở lên. Những người từ 27 – 45 tuổi nếu chưa từng tiêm vắc-xin ngừa HPV và muốn tiêm thì nên trao đổi với bác sĩ về nguy cơ và lợi ích vì nhiều người trong độ tuổi này đã phơi nhiễm với HPV nên việc tiêm phòng sẽ mang lại ít hiệu quả hơn.
Vắc-xin ngừa HPV không được khuyến cáo dùng cho phụ nữ mang thai hoặc những người đang mắc bệnh ở mức độ vừa đến nặng. Nếu bạn từng có phản ứng dị ứng nghiêm trọng với bất kỳ thành phần nào của vắc-xin ở liều tiêm trước hoặc dị ứng với nấm men thì nên báo với bác sĩ trước khi tiêm phòng để được đánh giá, cân nhắc nhằm đảm bảo an toàn. Trong trường hợp bị suy giảm miễn dịch hoặc dùng thuốc ảnh hưởng đến hệ miễn dịch, bạn cũng nên trao đổi với bác sĩ trước khi tiêm bất kỳ loại vắc-xin nào, kể cả vắc-xin ngừa HPV.
Bài viết hữu ích:
Hiện nay, có 3 loại vắc-xin ngừa HPV đã được FDA cấp phép là Gardasil (chống lại 4 chủng HPV 6, 11, 16, 18), Gardasil 9 (phòng 9 chủng HPV 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58) và Cervarix (phòng ngừa 2 chủng virus HPV 16, 18). Một số thông tin chi tiết về 3 loại vắc-xin HPV này bạn cần biết:
Gardasil được chỉ định tiêm cho nữ giới từ 9 – 26 tuổi để phòng ngừa ung thư cổ tử cung, ung thư âm đạo, âm hộ, ung thư hậu môn và mụn cóc sinh dục. Phác đồ tiêm gồm 3 mũi:
Gardasil 9 còn có tên gọi khác là vắc-xin ung thư cổ tử cung 9 chủng, được chỉ định tiêm cho cả nam và nữ từ 9 – 26 tuổi. Gần đây, FDA đã phê duyệt sử dụng vắc-xin này cho độ tuổi từ 9 – 45 nhưng ở Việt Nam, Bộ Y tế chỉ cho phép sử dụng ở độ tuổi từ 9 – 26. Nếu bạn muốn tiêm phòng sau khi qua 27 tuổi thì hãy trao đổi với bác sĩ để được tư vấn phù hợp. Loại vắc-xin này có tác dụng phòng ngừa ung thư cổ tử cung, ung thư âm đạo, âm hộ, ung thư hậu môn, mụn cóc sinh dục, một số bệnh ung thư đầu và cổ.
Phác đồ tiêm sẽ khác nhau tùy theo từng độ tuổi:
Cervarix được chỉ định tiêm cho nữ giới từ 10 – 25 tuổi để phòng ngừa ung thư cổ tử cung. Phác đồ tiêm chủng cơ bản gồm 3 mũi:
Trước khi tiêm vắc-xin ngừa HPV phòng ung thư cổ tử cung và các bệnh liên quan, bạn không nên sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch hoặc tiêm phòng vắc-xin khác. Nếu đã phát sinh quan hệ tình dục trước khi tiêm, bạn nên thăm khám phụ khoa và làm xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung để đánh giá lợi ích của việc tiêm phòng. Trong trường hợp đang bị bệnh từ mức độ vừa đến nặng thì bạn nên chờ đến khi hết bệnh rồi mới tiêm phòng.
Khi đã tiêm vắc-xin ngừa HPV, hãy đảm bảo tiêm đủ phác đồ theo khuyến cáo. Trường hợp có vấn đề không tiêm đúng lịch được thì phải tiêm bổ sung mũi tiếp theo ngay khi có thể. Tương tự như khi tiêm bất kỳ loại thuốc nào, sau khi tiêm phòng bạn cần theo dõi xem cơ thể có biểu hiện, phản ứng bất thường nào không để kịp thời đến bệnh viện xử trí.
Dù đã tiêm phòng đầy đủ vắc-xin ngừa HPV, mọi người vẫn cần thực hiện các biện pháp giữ gìn vệ sinh cá nhân, bảo vệ bản thân tránh khỏi nguy cơ mắc bệnh:
Các tác dụng phụ thường gặp khi tiêm vắc-xin ngừa HPV phần lớn là nhẹ, bao gồm:
Để đề phòng trường hợp bị ngất hoặc chấn thương do ngất xỉu, bác sĩ sẽ khuyên bạn nên ngồi/ nằm nghỉ sau khi tiêm khoảng 15 phút. Rất hiếm có trường hợp xảy ra phản ứng dị ứng nghiêm trọng (sốc phản vệ) sau khi tiêm phòng HPV. Những người bị dị ứng như vậy với bất kỳ thành phần nào thì cũng không nên tiêm tiếp loại vắc-xin đó.
Tùy theo loại vắc-xin ngừa ung thư cổ tử cung cũng như cơ sở bạn lựa chọn tiêm phòng mà chi phí có thể khác nhau. Mức giá tham khảo của 3 loại vắc-xin ngừa HPV là:
Giá thành có thể thay đổi tùy theo từng thời điểm do tình trạng khan hiếm vắc-xin xảy ra vì nhiều nguyên nhân. Để chắc chắn, bạn hãy liên hệ trực tiếp đến địa chỉ tiêm phòng dự định đến để được tư vấn chi tiết về các loại vắc-xin đang có và chi phí tương ứng.
Hiện nay, rất nhiều cơ sở y tế, bệnh viện có dịch vụ tiêm vắc-xin ngừa HPV để phòng ung thư cổ tử cung mà bạn có thể lựa chọn đến tiêm. Một số địa chỉ tiêm phòng uy tín tại Hà Nội và TP.HCM cho bạn tham khảo là:
Hà Nội:
TP.HCM:
Trước khi tiêm vắc-xin phòng HPV thường không cần làm xét nghiệm trước, chỉ cần đảm bảo phụ nữ đang không mang thai, không mắc bệnh cấp tính và không dị ứng với thành phần nào của thuốc. Trong trường hợp đã từng quan hệ tình dục, bạn nên thăm khám phụ khoa và làm xét nghiệm tầm soát ung thư cổ tử cung trước khi tiêm để đánh giá lợi ích của việc tiêm phòng.
Nếu bạn không chắc chắn về tình trạng sức khỏe của mình, hãy thăm khám trước khi tiêm để đảm bảo an toàn, bao gồm:
Thực tế, vắc-xin HPV vẫn có tác dụng khi tiêm cho những người đã từng nhiễm virus HPV bởi virus này rất dễ tái nhiễm dù đã điều trị hết. Hệ miễn dịch tự nhiên có thể không đủ mạnh để ngăn ngừa tình trạng tái nhiễm HPV và vắc-xin sẽ hỗ trợ cơ thể làm việc đó.
Ngoài ra, virus HPV gây bệnh có nhiều chủng khác nhau nên việc tiêm phòng vẫn giúp bảo vệ bạn khỏi lây nhiễm những chủng HPV khác chưa mắc phải. Bạn nên trao đổi với bác sĩ để đánh giá về lợi ích của việc tiêm phòng xem có thực sự cần thiết hay không.
Tương tự như trường hợp đã nhiễm HPV, người đã quan hệ tình dục hoặc có con vẫn có thể tiêm vắc-xin ngừa HPV để phòng ung thư cổ tử cung dù hiệu quả đôi khi không cao. Bởi trong nhiều trường hợp, những đối tượng này chưa phơi nhiễm với virus hoặc nhiễm các chủng virus khác. Do đó, nếu có nhu cầu, bạn nên trao đổi với bác sĩ để được đánh giá về lợi ích khi tiêm phòng. Trước khi tiêm, bác sĩ có thể yêu cầu bạn xét nghiệm HPV để xem bạn đã từng phơi nhiễm với virus hay chưa.
Nếu có dự định mang thai, phụ nữ cần chủ động tiêm vắc-xin phòng ngừa ung thư cổ tử cung đầy đủ sớm. Theo các chuyên gia, để vắc-xin đạt hiệu quả tốt nhất và hạn chế tối đa những ảnh hưởng lên thai nhi, bạn nên hoàn thành mũi 3 của phác đồ tiêm ngừa HPV trước khi mang thai ít nhất 3 tháng, tốt nhất là 6 – 12 tháng.
Vì vắc-xin HPV không được chỉ định cho phụ nữ mang thai nên nếu lỡ phát hiện mang thai trong quá trình đang tiêm phòng thì bạn cần tạm dừng phác đồ để tiếp tục thai kỳ. Sau khi sinh con, bạn có thể tiêm bổ sung các mũi tiêm vắc-xin HPV còn thiếu.
Vắc-xin ngừa HPV không phòng ngừa hoàn toàn nguy cơ mắc ung thư cổ tử cung và cũng không có tác dụng thay thế cho việc tầm soát bệnh bằng xét nghiệm PAP. Do đó, mọi phụ nữ từ 21 tuổi trở lên vẫn cần tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ thông qua xét nghiệm PAP để kịp thời phát hiện các biến đổi bất thường trong tế bào cổ tử cung.
Virus HPV chủ yếu lây truyền qua đường quan hệ tình dục (bao gồm đường âm đạo, miệng hoặc hậu môn) nên để giảm thiểu nguy cơ nhiễm virus, bạn nên sử dụng bao cao su hoặc tấm chắn miệng khi quan hệ. Đồng thời, hãy hạn chế quan hệ với quá nhiều bạn tình. Ngoài ra, bạn cũng nên giảm các yếu tố nguy cơ khác có thể góp phần gây ung thư cổ tử cung như không hút thuốc lá.
Để kịp thời phát hiện ung thư cổ tử cung từ giai đoạn sớm, bạn nên tiến hành tầm soát thường xuyên từ khi 21 tuổi. Nếu nhận thấy các triệu chứng nghi ngờ của ung thư cổ tử cung như chảy máu âm đạo sau khi quan hệ tình dục, chảy máu ngoài các kỳ kinh hoặc sau khi mãn kinh, đau vùng chậu thì hãy đến gặp bác sĩ để kiểm tra ngay.
Hy vọng bài viết trên của Bowtie Việt Nam đã cung cấp đầy đủ thông tin về vắc-xin ngừa HPV giúp phòng ung thư cổ tử cung cho bạn. Để bảo vệ sức khỏe bản thân, bạn hãy chủ động tiêm phòng từ sớm nhé.
© 2024 Bản quyền thuộc Bowtie Vietnam Company Limited.
