Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, tỷ lệ tái phát sỏi thận có thể lên đến 35 - 50% trong vòng 5 năm sau điều trị. Nguyên nhân sỏi thận tái phát rất đa dạng, bao gồm cả nguyên nhân chủ quan và khách quan.
Sỏi thận có thể tái phát ngay cả sau khi được điều trị thành công. Tại sao sỏi thận hay tái phát đến vậy? Hãy cùng Bowtie tìm hiểu nguyên nhân sỏi thận tái phát để từ đó có cách phòng ngừa tình trạng này nhé!
Sỏi thận là một căn bệnh dễ tái phát
Sỏi thận là những tinh thể rắn, hình thành do sự kết dính của các khoáng chất và muối có trong nước tiểu. Kích thước sỏi thận rất đa dạng, dao động từ vài milimet đến vài centimet.
Sỏi thận kích thước nhỏ thường được đào thải ra ngoài thông qua nước tiểu. Tuy nhiên, những viên sỏi lớn hơn có thể bị kẹt lại trong đường tiết niệu và gây ra nhiều triệu chứng cũng như biến chứng sỏi thận nghiêm trọng. Tùy theo loại sỏi, kích thước, vị trí và tình trạng sỏi của bệnh nhân, bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp nhất.
Đối với những viên sỏi nhỏ, ít gây ra triệu chứng, bệnh nhân thường được bác sĩ yêu cầu uống nhiều nước (khoảng 2 – 3 lít mỗi ngày) để làm loãng nước tiểu. Điều này giúp quá trình loại bỏ sỏi thận qua đường tiểu diễn ra nhanh và ít đau đớn. Trong một số trường hợp, thuốc chẹn alpha cũng có thể được chỉ định cho bệnh nhân để giúp làm giãn các cơ trong niệu quản và hỗ trợ quá trình loại bỏ sỏi. Nếu bệnh nhân cảm thấy đau và khó chịu, bác sĩ cũng có thể cho bệnh nhân dùng thêm một số thuốc giảm đau.
Đối với những viên sỏi kích thước lớn, bệnh nhân thường được điều trị bằng các phương pháp xâm lấn hơn như:
Tán sỏi bằng sóng xung kích ngoài cơ thể (ESWL)
Tán sỏi qua da
Nội soi tán sỏi niệu quản ngược dòng
Phẫu thuật nội soi lấy sỏi sau phúc mạc
Phẫu thuật hở (mổ hở) để lấy sỏi thận
Tuy nhiên, dù đã được điều trị thành công thì trên thực tế, sỏi thận vẫn có khả năng tái đi tái lại nhiều lần. Tỷ lệ tái phát của sỏi thận có thể lên tới 35 – 50% trong vòng 5 năm.
Nguyên nhân khiến sỏi thận dễ tái phát
Sỏi thận có nguy cơ tái phát do nhiều nguyên nhân khác nhau. Các nguyên nhân này được chia thành 2 nhóm chính là nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan.
Nguyên nhân khách quan
Một số bệnh nhân sở hữu các yếu tố không thể thay đổi được như cơ địa, bệnh nền… có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi trong thận.
Một số nguyên nhân khách quan khiến sỏi thận dễ tái phát phải kể đến như:
Cấu tạo niệu quản: Tắc nghẽn niệu quản làm cản trở lưu thông nước tiểu là yếu tố thuận lợi để vi khuẩn phát triển, gây nhiễm trùng, phù nề, loét niêm mạc đài bể thận và có thể dẫn đến xơ hóa tổ chức thận, chèn ép mạch máu và ống thận. Xác vi khuẩn, xác bạch cầu, tế bào biểu mô đài bể thận từ quá trình viêm có thể gắn kết lại và tạo thành nhân sỏi.
Cơ thể hấp thu kém: Ở những người hấp thu kém, cơ thể không tiêu thụ được hết các dưỡng chất như canxi, photpho, magie… và một số loại muối khoáng khác nên sẽ đào thải ra ngoài thông qua đường tiểu hoặc đại tiện. Tuy nhiên quá trình này có thể không loại bỏ hết các chất dư thừa. Lâu dần, chúng sẽ tích tụ lại, tạo thành sỏi trong thận.
Một số bệnh lý và phẫu thuật ở hệ tiêu hóa: Bệnh viêm ruột, tiêu chảy mạn tính hoặc phẫu thuật cắt dạ dày có thể gây ra những thay đổi trong quá trình tiêu hóa, ảnh hưởng đến sự hấp thu canxi và nước của cơ thể. Điều này làm tăng nồng độ của các muối khoáng trong nước tiểu, từ đó dễ gây hình thành sỏi thận.
Các vấn đề sức khỏe khác: Một số vấn đề sức khỏe như nhiễm toan ống thận, cystin niệu, cường tuyến cận giáp, nhiễm trùng đường tiết niệu nhiều lần cũng là một trong những nguyên nhân khiến sỏi thận dễ hình thành và tái phát.
Nguyên nhân chủ quan
Bên cạnh các nguyên nhân khách quan, không thể thay đổi kể trên, một số bệnh nhân tái phát sỏi thận sau điều trị do không chịu điều chỉnh các yếu tố nguy cơ gây sỏi thận liên quan đến lối sống và vẫn duy trì các thói quen xấu. Theo đó, một số nguyên nhân sỏi thận tái phát liên quan đến lối sống của người bệnh, bao gồm:
Uống không đủ nước: Việc uống ít nước sẽ khiến nước tiểu đậm đặc hơn, tạo điều kiện để các muối khoáng lắng đọng tại thận và làm tăng nguy cơ hình thành thêm sỏi trong thận. Các chuyên gia khuyến cáo, một người trưởng thành nên uống đủ 1,5 – 2 lít nước mỗi ngày. Tuy nhiên, với những bệnh nhân đã có tiền sử sỏi thận, lượng nước cần uống thường phải cao hơn, khoảng 2,5 – 3,5 lít mỗi ngày.
Thói quen ăn uống: Việc bổ sung quá nhiều protein, muối và đường là nguyên nhân khiến sỏi thận dễ hình thành và tái phát.
Không ăn sáng: Việc không ăn sáng có thể khiến dịch mật bị giữ lại tại túi mật trong thời gian dài, tạo nên cholesterol và làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận.
Ít vận động thể chất: Việc ít vận động, tập luyện thể dục thể thao… có thể khiến các cơ quan trong cơ thể hoạt động kém hiệu quả, kéo theo khả năng trao đổi chất giảm sút nghiêm trọng. Đây là một trong những yếu tố góp phần khiến sỏi thận dễ tái phát hơn.
Thừa cân, béo phì: Nếu không kiểm soát cân nặng, vẫn duy trì tình trạng thừa cân, béo phì, vòng eo to thì nguy cơ tái phát sỏi thận của bạn sẽ tăng lên.
Bổ sung canxi không đúng chỉ định: Bổ sung canxi không đúng liều lượng, không theo chỉ định của bác sĩ… cũng là tác nhân gây hình thành sỏi.
Dù không thể tác động đến các nguyên nhân khách quan nhưng bạn có thể thay đổi lối sống để phòng ngừa sỏi thận tái phát. Theo đó, bệnh nhân có tiền sử sỏi thận nên:
Uống đủ nước mỗi ngày, tuyệt đối không được nhịn tiểu
Xây dựng chế độ ăn uống phù hợp, tốt nhất bạn nên trao đổi thêm với bác sĩ điều trị về các loại thực phẩm nên bổ sung thêm cũng như cần tránh.
Điều trị, kiểm soát các bệnh hiện có để giảm nguy cơ bị sỏi thận
Sử dụng canxi, vitamin C, D đúng liều lượng, đúng chỉ dẫn của bác sĩ
Vận động, tập luyện thể dục thể thao thường xuyên
Kiểm tra sức khỏe định kỳ
Hy vọng những thông tin được Bảo hiểm Bowtie trong bài viết này đã giúp bạn giải đáp thắc mắc “Nguyên nhân sỏi thận tái phát là gì? Tại sao sỏi thận hay tái phát đến vậy?”. Sỏi thận có thể tái phát do chính lối sống của chúng ta. Vì vậy, nếu có tiền sử bị sỏi thận, bạn cần điều chỉnh lại các thói quen sinh hoạt để ngăn bệnh tái phát nhé.
Bowtie Life Insurance Company Limited là công ty bảo hiểm trực tuyến đầu tiên được cấp phép tại Hồng Kông. Với công nghệ hiện đại cùng chuyên môn về y tế, Bowtie cung cấp một nền tảng online để bạn có thể trực tiếp tham khảo biểu phí và đăng ký tham gia các chương trình bảo hiểm sức khỏe mà không cần thông qua môi giới, không chịu các chi phí hoa hồng. Ngoài ra, bạn cũng có thể yêu cầu chi trả bồi thường tại nền tảng này một cách đơn giản, thuận tiện.
Các thông tin trên được chia sẻ bởi Bowtie Việt Nam. Các nội dung này chỉ mang tính chất tham khảo. Trong mọi trường hợp, Bowtie không chịu trách nhiệm về bất kỳ tổn thất hoặc thiệt hại nào, dù là trực tiếp hay gián tiếp, liên quan đến việc truy cập và sử dụng nội dung của Bowtie.