Lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân cúm A an toàn, tránh lây nhiễm
Cúm A là bệnh có khả năng lây lan diện rộng. Không những vậy, dù bệnh lý này có các triệu chứng gần giống với cảm lạnh thông thường nhưng lại có nguy cơ cao phát triển biến chứng, nhất là ở trẻ nhỏ, người lớn tuổi và người đang mắc các bệnh lý mạn tính. Do đó, nếu gia đình có người mắc bệnh, bạn nên lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân cúm A phù hợp để giúp người bệnh nhanh khỏi và tránh lây nhiễm cho các thành viên khác.
Vậy cần lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân cúm A như thế nào? Khi chăm sóc người bệnh cúm A sẽ cần lưu ý những gì? Mời bạn cùng theo dõi tiếp những chia sẻ dưới đây của Bowtie để có lời giải đáp cho những băn khoăn này nhé!
Lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân cúm A
Dưới đây là các bước cần có trong kế hoạch chăm sóc bệnh nhân cúm A:
Thực hiện các biện pháp để phòng tránh lây nhiễm bệnh
Cúm A là bệnh có khả năng lây lan rất nhanh với con đường lây truyền chính là thông qua việc tiếp xúc với giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc nói chuyện. Những giọt bắn này có thể tiếp xúc với miệng, mũi của những người ở gần hoặc lơ lửng trong không khí và khiến người ở gần hít phải. Ngoài ra, những người xung quanh cũng có khả năng bị lây cúm A nếu vô tình chạm vào đồ vật có mang virus cúm rồi đưa tay chạm vào mắt, mũi, miệng.
Do đó, để tránh tình trạng lây nhiễm kể trên, khi có người thân mắc cúm A, bạn nên để người bệnh sinh hoạt trong phòng riêng và tách biệt hoàn toàn với những thành viên khác tối thiểu 7 ngày tính từ khi mới khởi phát triệu chứng. Trường hợp nếu có hơn 1 người bị nhiễm, bạn có thể để họ sinh hoạt cùng một phòng.
Ngoài ra, bạn cũng nên để người bệnh dùng nhà vệ sinh riêng, đồng thời chuẩn bị riêng các vật dụng như ly uống nước, khăn tắm, khăn mặt… Nếu không có nhà vệ sinh riêng thì khi ra ngoài để vệ sinh cá nhân, người bệnh phải đeo khẩu trang che kín miệng, mũi và rửa tay sạch sẽ sau mỗi lần đi vệ sinh.
Trong phòng của người bệnh, bạn sẽ cần chuẩn bị các vật dụng như:
Các loại thuốc giảm đau, hạ sốt như paracetamol, ibuprofen, thuốc ho
Khăn lau để chườm mát hoặc chườm ấm
Nhiệt kế
Khăn giấy
Một thùng rác và túi nhựa
Dung dịch rửa tay chứa cồn
Cốc có ống hút
Máy tạo độ ẩm
Khẩu trang
Ngoài ra, khi để người bệnh ở phòng riêng, người bệnh và những thành viên khác trong gia đình cũng cần tuân thủ 4 nguyên tắc sau:
Tránh để những người không bị bệnh đi đến phòng của người bệnh. Nếu tiếp xúc với người bệnh, cần đứng xa ít nhất 2 mét.
Yêu cầu người bệnh dùng khăn giấy che mũi, miệng khi ho, hắt hơi.
Bố trí 1 người chăm sóc riêng cho người bị cúm A nếu được. Tuy nhiên, người chăm sóc không nên là phụ nữ mang thai, người lớn tuổi và người có các bệnh lý mạn tính.
Đảm bảo không khí trong phòng thông thoáng bằng cách mở cửa sổ hoặc dùng quạt.
Bên cạnh đó, phòng ở của người bệnh và các không gian khác trong nhà cũng cần được vệ sinh, dọn dẹp mỗi ngày:
Lau chùi thường xuyên các vật dụng có khả năng cao bám virus cúm A như tay nắm cửa, bàn ăn, bồn rửa tay… bằng hóa chất hoặc cồn
Dọn dẹp phòng của người bệnh mỗi ngày, nhất là giường ngủ, nhà vệ sinh.
Thay mới các đồ dùng như chăn mền, gối nệm, quần áo, khăn lau… cho bệnh nhân hàng ngày, giặt sạch và phơi khô các vật dụng này ngay sau mỗi lần thay.
Không sử dụng lại khẩu trang và khăn giấy của người bệnh
Rửa và khử trùng muỗng, đũa, dụng cụ ăn uống của người bệnh bằng nước sôi sau mỗi lần dùng
Đảm bảo bệnh nhân uống thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ
Với một số trường hợp người bệnh cúm A khi đi khám, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc kháng virus để điều trị bệnh. Dù các thuốc này không thể chữa khỏi cúm A nhưng có thể rút ngắn thời gian bệnh khoảng 1 – 2 ngày. Ngoài ra, việc dùng thuốc cũng giảm nguy cơ gặp phải biến chứng.
Nếu được bác sĩ chỉ định dùng thuốc, bạn cần đảm bảo người bệnh uống thuốc theo đúng hướng dẫn về liều lượng, thời điểm dùng. Đồng thời, người bệnh và gia đình tránh tự ý ngưng thuốc khi chưa có sự đồng ý của bác sĩ.
Giúp bệnh nhân cảm thấy thoải mái hơn
Khi chăm sóc người bị cúm A, bạn cần đảm bảo người bệnh được nghỉ ngơi đầy đủ. Để giúp người bệnh thoải mái nghỉ ngơi, bạn hãy:
Để người bệnh ngủ và tránh tạo tiếng ồn làm quấy rầy đến thời gian nghỉ ngơi của người bệnh
Khuyến khích người bệnh bổ sung chất lỏng cho cơ thể bằng cách uống nhiều nước lọc, dùng nước canh, uống trà với chanh và mật ong
Tạo không gian ngủ thoải mái cho người bệnh với nhiệt độ mát mẻ, chăn gối đầy đủ
Dùng siro ho, thuốc giảm đau, hạ sốt không kê đơn nếu cầu
Khuyến khích người bệnh thay quần áo hàng ngày hoặc bất cứ khi nào sốt khiến cơ thể đổ mồ hôi nhiều
Cố gắng giữ phòng của người bệnh sạch sẽ, gọn gàng, mở cửa sổ, quạt để không khí trong phòng lưu thông
Thử các biện pháp chăm sóc tại nhà để cải thiện triệu chứng
Việc điều trị cúm A thường tập trung vào điều trị triệu chứng. Do đó, khi chăm sóc người bệnh cúm A tại nhà, bạn cũng có thể thử các biện pháp sau đây để giúp cải thiện triệu chứng của bệnh:
Đau cơ, đau khớp, đau đầu hoặc sốt: Bạn có thể cho người bệnh dùng các loại thuốc không kê đơn như paracetamol hoặc thuốc chống viêm không steroid (NSAID) để giảm đau nhưng nên tham khảo ý kiến bác sĩ, dược sĩ hoặc đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng.
Ho: Bạn có thể cho người bệnh dùng thuốc ho, siro ho và các loại thức uống giúp giảm ho như trà với mật ong và chanh.
Đau họng: Hãy cho người bệnh dùng nước chanh, kẹo ngậm, trà thảo dược. Khuyến khích người bệnh súc miệng bằng nước muối thường xuyên.
Sổ mũi, nghẹt mũi: Khuyến khích người bệnh rửa mũi thường xuyên, đồng thời trang bị máy tạo độ ẩm trong phòng của người bệnh.
Mệt mỏi: Để người bệnh nghỉ ngơi, hạn chế hoạt động.
Ớn lạnh và đổ mồ hôi: Cho người bệnh mặc quần áo rộng rãi, thoải mái.
Buồn nôn, nôn: Cho người bệnh dùng nước gừng, trà thảo mộc, các món ăn nhạt, nước lọc…
Chú ý đến chế độ dinh dưỡng cho người bệnh
Để giúp người bệnh nhanh hồi phục, việc xây dựng một chế độ dinh dưỡng phù hợp đóng vai trò rất quan trọng. Đối với người bệnh cúm A, bạn cần cho người bệnh ăn thực phẩm lỏng, nóng, dễ tiêu, uống nhiều nước, nhất là với người cao tuổi và trẻ em. Theo đó, bạn nên bổ sung các loại thực phẩm sau vào chế độ ăn uống cho người bệnh cúm A để giúp họ nhanh khỏi bệnh:
Thực phẩm giàu protein như thịt gà, sữa, hải sản, trứng…
Thực phẩm giàu vitamin C như trái cây họ cam quýt, bông cải xanh, kiwi, dâu tây…
Thực phẩm giàu kẽm như thịt bò, trứng, các loại đậu, các loại hạt…
Thực phẩm chứa vitamin D như lòng đỏ trứng, cá hồi, cá trích, cá mòi, nấm…
Rau lá xanh và trái cây
Các loại gia vị như tỏi, gừng, nghệ…
Các loại nước như nước lọc, nước dừa, trà gừng, nước cam, nước chanh…
Một điều cần lưu ý là không cho bệnh nhân sử dụng các thức ăn lạnh, thức ăn nhanh, thực phẩm đóng hộp, đồ chiên xào, sữa, rượu, cà phê… vì sẽ khiến bệnh lâu khỏi.
Cho người bệnh mặc đồ thoáng mát, rộng rãi
Trong quá trình chăm sóc người bị cúm A, bạn nên chuẩn bị cho người bệnh những bộ quần áo thoáng mát, rộng rãi. Người bệnh có thể sẽ cần thay quần áo thường xuyên do sốt khiến cơ thể đổ nhiều mồ hôi.
Bạn có thể chuẩn bị quần áo “dư dả”, đồng thời chú ý giặt quần áo cho người bệnh thường xuyên. Bạn có thể giặt chung quần áo của người bệnh với các thành viên khác. Sau khi giặt xong cần phơi dưới ánh nắng hoặc sấy khô. Tuy nhiên, một lưu ý là khi lấy đồ dơ, bạn tránh để quần áo dơ của người bệnh tiếp xúc với mặt, mũi của bản thân. Ngoài ra, sau khi chạm vào đồ dơ của người bệnh thì bạn cũng cần rửa tay sạch sẽ.
Nhận biết các triệu chứng nguy hiểm để đến bệnh viện
Cúm A là bệnh lý có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như mất nước, nhiễm trùng huyết, suy đa cơ quan… Trong đó, những đối tượng có nguy cơ cao gặp phải biến chứng có thể kể đến là:
Người từ 65 tuổi trở lên và trẻ em dưới 5 tuổi
Phụ nữ mang thai
Những người dùng steroid đường uống, các loại thuốc ức chế miễn dịch khác hoặc hóa trị liệu ung thư
Những người đã được cấy ghép nội tạng hoặc có hệ miễn dịch bị ức chế như những người bị nhiễm HIV hoặc ung thư
Những người mắc các bệnh mạn tính, chẳng hạn như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, hen suyễn, bệnh tim, bệnh thận, bệnh gan, bệnh thần kinh hoặc đái tháo đường.
Do đó, khi lập kế hoạch chăm sóc người bệnh cúm A, bạn cũng cần chú ý theo dõi các triệu chứng của người bệnh, nhất là nếu người bệnh thuộc một trong những đối tượng kể trên. Ở trẻ nhỏ, những dấu hiệu nguy hiểm sẽ là:
Thở nhanh hoặc khó thở
Màu da hơi xanh, tím tái
Không uống đủ nước
Khó thức dậy hoặc không tương tác với người xung quanh
Dễ cáu gắt, quấy khóc
Các triệu chứng cải thiện nhưng sau đó quay trở lại với sốt và ho nặng hơn
Sốt kèm phát ban
Ngoài các dấu hiệu trên, hãy đưa bé đi cấp cứu ngay lập tức nếu trẻ có các triệu chứng không ăn được, khó thở, không có nước mắt khi khóc, tã ướt ít hơn bình thường, thóp mềm…
Ở người lớn, các dấu hiệu cúm A nguy hiểm bạn cần lưu ý là:
Khó thở hoặc hụt hơi
Đau tức hoặc cảm thấy áp lực ở ngực, bụng
Chóng mặt đột ngột
Lú lẫn
Nôn mửa dữ dội hoặc dai dẳng
Các triệu chứng cải thiện nhưng sau đó quay trở lại với sốt và ho nặng hơn
Những lưu ý đối với người chăm sóc bệnh nhân cúm A
Ngoài những lưu ý cho người bệnh, khi lập kế hoạch chăm sóc bệnh nhân cúm A, gia đình cũng cần quan tâm đến một số điểm sau đây:
Tránh tiếp xúc mặt đối mặt với người bệnh. Nếu được, hãy hạn chế tiếp xúc ít nhất có thể. Khi tiếp xúc, cần đeo khẩu trang để hạn chế lây nhiễm.
Khi bế trẻ ốm, bạn nên đặt cằm trẻ lên vai để bé không ho hoặc hắt hơi vào mặt bạn.
Rửa tay thường xuyên và đúng cách với xà phòng, có thể dùng nước rửa tay khô chứa cồn nếu không có xà phòng và nước
Đảm bảo rửa tay sau khi chạm vào người bệnh, sau khi chạm vào khăn giấy họ đã sử dụng hoặc khi chạm vào đồ dơ của người bệnh.
Không dùng chung khăn trải giường, khăn tắm, khăn lau mặt, ly uống nước với người bệnh. Tuyệt đối không ăn đồ ăn thừa của người bệnh
Đảm bảo nghỉ ngơi đầy đủ, tránh dành thời gian chăm sóc người bệnh quá nhiều mà quên đi sức khỏe của bản thân
Ăn uống hợp lý, đủ chất để nâng cao sức đề kháng của cơ thể
Nên vệ sinh mũi họng thường xuyên bằng nước muối, đồng thời uống 1 ly trà gừng ấm để hạn chế tối đa nguy cơ bị nhiễm bệnh
Trên đây là một số thông tin về cách lập kế hoạch chăm sóc người cúm A mà Bowtie muốn chia sẻ cùng bạn. Nhìn chung, cúm A là bệnh rất dễ lây, do đó, khi chăm sóc người bệnh, bạn hãy cố gắng thực hiện các biện pháp phòng ngừa để tránh ảnh hưởng đến các thành viên khác trong gia đình nhé!
Bowtie Life Insurance Company Limited là công ty bảo hiểm trực tuyến đầu tiên được cấp phép tại Hồng Kông. Với công nghệ hiện đại cùng chuyên môn về y tế, Bowtie cung cấp một nền tảng online để bạn có thể trực tiếp tham khảo biểu phí và đăng ký tham gia các chương trình bảo hiểm sức khỏe mà không cần thông qua môi giới, không chịu các chi phí hoa hồng. Ngoài ra, bạn cũng có thể yêu cầu chi trả bồi thường tại nền tảng này một cách đơn giản, thuận tiện.
Các thông tin trên được chia sẻ bởi Bowtie Việt Nam. Các nội dung này chỉ mang tính chất tham khảo. Trong mọi trường hợp, Bowtie không chịu trách nhiệm về bất kỳ tổn thất hoặc thiệt hại nào, dù là trực tiếp hay gián tiếp, liên quan đến việc truy cập và sử dụng nội dung của Bowtie.