Tìm hiểu về trĩ - "nỗi đau" thầm kín của nhiều người
Trĩ là một trong các bệnh về đại trực tràng thường gặp nhất. Bệnh có thể gây nhiều đau đớn, khó chịu cho bệnh nhân mỗi lần đi vệ sinh, đồng thời có khả năng dẫn đến một số biến chứng nghiêm trọng hơn.
Theo thống kê của Hội Hậu môn trực tràng học Việt Nam, trĩ chiếm 35 – 50% tổng số ca bệnh về đại trực tràng ở nước ta. Vậy bệnh trĩ là gì? Bệnh có biểu hiện ra sao? Để hiểu hơn về căn bệnh này, mời bạn cùng tham khảo các thông tin trong bài viết sau của Công ty Bowtie nhé.
Bệnh trĩ là gì?
Trĩ là bệnh lý xảy ra khi các cụm tĩnh mạch ở trực tràng và hậu môn giãn ra, phồng lên do liên tục chịu nhiều áp lực. Dựa vào vị trí xuất hiện của búi trĩ mà bệnh được chia thành 2 loại chính là trĩ nội và trĩ ngoại, cụ thể như sau:
Trĩ nội: Trĩ nội là tình trạng búi trĩ hình thành ở phía trên đường lược (đường hình răng cưa, ranh giới giữa trực tràng và hậu môn). Vì nằm sâu trong trực tràng nên bệnh nhân không thể nhìn thấy hoặc cảm nhận thấy chúng ở giai đoạn đầu. Trong quá trình tiến triển, búi trĩ có thể gây chảy máu khi đi tiêu hoặc sa ra ngoài hậu môn gây đau và khó chịu.
Trĩ ngoại: Trĩ ngoại là tình trạng búi trĩ được hình thành ở phía dưới đường lược, nằm bên dưới lớp da bao quanh hậu môn. Búi trĩ ngoại có thể được nhìn thấy và sờ thấy.
Ngoài ra, bệnh nhân cũng có thể bị trĩ hỗn hợp, tức là vừa xuất hiện búi trĩ nội, vừa xuất hiện búi trĩ ngoại.
Đọc thêm
Warning: Illegal string offset 'url' in /bitnami/wordpress/wp-content/themes/bowtie-blog-vietnam/template-parts/post--acf-component.php on line 99
Notice: Uninitialized string offset: 0 in /bitnami/wordpress/wp-content/themes/bowtie-blog-vietnam/template-parts/post--acf-component.php on line 99
Người bệnh có thể phần nào tự chẩn đoán trĩ thông qua các dấu hiệu nhận biết. Theo đó, triệu chứng của bệnh trĩ thường sẽ khác nhau tùy vào từng loại trĩ.
Trĩ nội có thể gây ra các triệu chứng như:
Xuất hiện máu đỏ tươi lẫn trong phân, trên giấy vệ sinh hoặc trong bồn cầu sau khi đi đại tiện
Búi trĩ bị sa xuống lỗ hậu môn
Thường không gây đau, chỉ khi búi trĩ bị sa ra ngoài mới gây ra cảm giác đau rát, khó chịu
Trong khi đó, trĩ ngoại thường gây ra nhiều triệu chứng hơn, bao gồm:
Cảm thấy ngứa ở vùng hậu môn
Xuất hiện một hoặc nhiều búi trĩ gần hậu môn
Thường bị đau, tức hậu môn, đặc biệt là khi ngồi lâu
Việc chà xát hoặc cố gắng làm sạch xung quanh hậu môn sẽ khiến tình trạng thêm tồi tệ
Búi trĩ có thể bị chảy máu
Trĩ có thể gây ra cảm giác đau rát, khó chịu, đặc biệt khi ngồi lâu.
Nguyên nhân, yếu tố nguy cơ gây trĩ
Các đám rối tĩnh mạch ở trực tràng và hậu môn có xu hướng giãn ra, phồng lên khi chịu áp lực, từ đó dẫn đến trĩ. Một số nguyên nhân có thể gây áp lực lên vùng trực tràng – hậu môn là:
Bệnh táo bón khiến bệnh nhân phải rặn mạnh, rặn nhiều khi đi vệ sinh
Phụ nữ khi mang thai và sinh con cũng có nguy cơ bị trĩ cao hơn bởi áp lực khi mang em bé trong bụng rất lớn, có thể gây ảnh hưởng đến các mạch máu ở vùng trực tràng – hậu môn. Việc dùng sức để đẩy em bé ra ngoài khi sinh cũng sẽ gây áp lực lên các mạch máu này.
Ngoài ra, nguy cơ mắc bệnh trĩ cũng sẽ tăng dần theo tuổi tác. Bởi lúc này, các mô hỗ trợ tĩnh mạch trong trực tràng và hậu môn của con người có thể sẽ bị suy yếu và căng ra.
Bài viết hữu ích: Tìm hiểu thêm một số nguyên nhân bị trĩ thường gặp để phòng ngừa bệnh hiệu quả .
Đọc thêm
Warning: Illegal string offset 'url' in /bitnami/wordpress/wp-content/themes/bowtie-blog-vietnam/template-parts/post--acf-component.php on line 99
Notice: Uninitialized string offset: 0 in /bitnami/wordpress/wp-content/themes/bowtie-blog-vietnam/template-parts/post--acf-component.php on line 99
Thông thường, bệnh trĩ hiếm khi gây ra biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, bệnh đôi khi dẫn đến một số vấn đề ảnh hưởng đến sức khỏe và đời sống sinh hoạt của bệnh nhân như:
Thiếu máu: Tình trạng trĩ lâu ngày sẽ gây chảy máu mạn tính, từ đó dẫn đến thiếu máu.
Trĩ tắc nghẹt: Khi búi trĩ nội bị sa ra ngoài, các cơ xung quanh hậu môn có thể chặn mất nguồn cung cấp máu cho búi trĩ, từ đó khiến búi trĩ bị “tắc nghẹt” và gây đau.
Cục máu đông: Đôi khi, cục máu đông có thể hình thành bên trong búi trĩ ngoại (trĩ huyết khối), khiến bệnh nhân gặp phải các cơn đau đột ngột và dữ dội.
Sa nghẹt búi trĩ: Khi búi trĩ phát triển quá lớn sẽ gây chèn ép các cơ vòng, làm tắc nghẽn và cản trở quá trình lưu thông máu.
Rối loạn chức năng hậu môn: Búi trĩ có thể gây chèn ép và làm ảnh hưởng đến khả năng co thắt cơ hậu môn.
Viêm nhiễm hoặc hoại tử búi trĩ: Các búi trĩ có thể bị viêm nhiễm, lở loét hoặc bị hoại tử, từ đó gây nhiều ảnh hưởng đến sức khỏe.
Phương pháp chẩn đoán trĩ
Việc chẩn đoán trĩ ngoại tương đối đơn giản, thường thông qua cách quan sát và thăm khám trực tràng – hậu môn. Trong khi đó, việc chẩn đoán trĩ nội có thể cần thực hiện nhiều kiểm tra, xét nghiệm hơn, bao gồm:
Xét nghiệm tìm máu trong phân: Phần lớn trường hợp trĩ đều gây chảy máu khi đi đại tiện. Vậy nên bác sĩ có thể đề nghị xét nghiệm phân để tìm kiếm sự hiện diện của vết máu tươi.
Kiểm tra trực tràng (DRE): Bác sĩ sẽ đưa một ngón tay có đeo găng tay và bôi trơn vào trực tràng của bệnh nhân để kiểm tra, tìm kiếm các búi trĩ.
Phương pháp nội soi: Bác sĩ có thể thực hiện nội soi hậu môn, nội soi trực tràng, soi đại tràng sigma hoặc nội soi đại tràng để quan sát rõ hơn các bất thường bên trong ống tiêu hóa, thậm chí có thể lấy mẫu mô để làm sinh thiết.
Phương pháp điều trị trĩ
Hầu hết các triệu chứng của bệnh trĩ có thể được cải thiện bằng các phương pháp chăm sóc tại nhà như ăn thực phẩm giàu chất xơ, sử dụng kem thoa trị trĩ, ngâm vùng hậu môn trong nước ấm, uống thuốc giảm đau… Tuy nhiên, nếu triệu chứng của bệnh trở nên tồi tệ hoặc gây cản trở nhiều đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, bác sĩ có thể áp dụng các phương pháp điều trị chuyên khoa hơn, bao gồm:
Phương pháp điều trị xâm lấn tối thiểu
Bác sĩ có thể áp dụng một số phương pháp xâm lấn tối thiểu để điều trị trĩ, bao gồm:
Thắt trĩ bằng vòng cao su: Bác sĩ sẽ dùng một vòng cao su để thắt chặt quanh gốc búi trĩ nhằm cắt đứt dòng máu cung cấp cho búi trĩ. Sau một thời gian, búi trĩ sẽ khô lại và bong ra.
Phương pháp tiêm xơ: Hóa chất sẽ được tiêm vào búi trĩ để thu nhỏ chúng.
Phương pháp điện trị liệu: Bác sĩ có thể sử dụng dòng điện để đốt nóng và khiến búi trĩ khô teo, tiêu biến.
Phương pháp quang đông hồng ngoại: Phương pháp này sử dụng tia hồng ngoại để khiến búi trĩ khô và co lại.
Phẫu thuật, thủ thuật khác
Khi các phương pháp điều trị khác không thành công hoặc búi trĩ quá lớn, bác sĩ có thể đề nghị bệnh nhân thực hiện phẫu thuật hoặc các thủ thuật khác. Các phương pháp này bao gồm:
Cắt trĩ: Phẫu thuật cắt trĩ là phương pháp hiệu quả và triệt để nhất để điều trị trĩ nặng hoặc trĩ tái phát.
Phương pháp Longo: Bác sĩ sẽ dùng một dụng cụ khâu nối đặc biệt để cắt – khâu một khoang niêm mạc kèm mạch máu phía trên búi trĩ, sau đó kéo búi trĩ lên cao và cắt nguồn máu nuôi chúng, từ đó khiến búi trĩ teo dần.
Thắt động mạch trĩ: Bác sĩ sẽ sử dụng các mũi khâu nhằm cắt nguồn cung cấp máu cho búi trĩ và khiến chúng co lại.
Phẫu thuật giúp loại bỏ trĩ.
Cách phòng ngừa bệnh trĩ
Để ngăn ngừa bệnh trĩ, bạn có thể thực hiện theo một số cách sau đây:
Bổ sung thực phẩm chứa nhiều chất xơ như trái cây, rau củ và ngũ cốc vào chế độ ăn uống
Bổ sung đủ nước
Thay đổi thói quen đi vệ sinh, tránh rặn mạnh và nên đi ngay khi có cảm giác mắc
Tránh ngồi quá lâu, đặc biệt là ngồi lâu trong nhà vệ sinh
Tập thể dục thường xuyên để ngăn ngừa táo bón và giảm áp lực lên tĩnh mạch
Ngồi nhiều có bị trĩ không?
Như đã đề cập, trĩ là kết quả của việc tăng áp lực lên vùng trực tràng – hậu môn. Việc ngồi nhiều sẽ khiến cơ thể dồn trọng lực xuống vùng chậu, bao gồm cả trực tràng – hậu môn nên có thể làm tăng nguy cơ bị trĩ.
Người bị trĩ có quan hệ đường hậu môn được không?
Việc quan hệ đường hậu môn khi bị trĩ có thể khiến búi trĩ sa ra ngoài nhiều hơn. Thêm vào đó, kiểu quan hệ này dễ gây cọ sát vào các búi trĩ khiến tình trạng đau đớn trở nên nghiêm trọng hơn hoặc có thể dẫn đến vỡ búi trĩ. Vì vậy, cần hạn chế quan hệ qua đường hậu môn khi bị trĩ và tốt nhất nên đợi đến khi điều trị xong.
Người mắc bệnh trĩ nên ăn gì, kiêng gì?
Theo các chuyên gia, bệnh nhân bị trĩ nên bổ sung thêm các loại thực phẩm giàu chất xơ sau đây vào chế độ ăn uống:
Các loại rau như cải xanh, rau bina, măng tây, nấm, bí, khoai tây, khoai lang, bông cải xanh…
Các loại đậu như đậu lăng, đậu đen, đậu thận, đậu xanh…
Ngoài ra, người bệnh cũng nên hạn chế một số loại thực phẩm như thực phẩm chế biến sẵn, thức ăn nhanh, khoai tây chiên, phô mai, kem, thịt…
Dù thường ít nguy hiểm đến tính mạng nhưng trĩ có thể gây ra nhiều đau đớn, khó chịu cho bệnh nhân. Hy vọng những thông tin trong bài viết này của Bowtie đã giúp bạn hiểu hơn về bệnh để có cách ngăn ngừa cũng như kiểm soát hiệu quả.
Bowtie Life Insurance Company Limited là công ty bảo hiểm trực tuyến đầu tiên được cấp phép tại Hồng Kông. Với công nghệ hiện đại cùng chuyên môn về y tế, Bowtie cung cấp một nền tảng online để bạn có thể trực tiếp tham khảo biểu phí và đăng ký tham gia các chương trình bảo hiểm sức khỏe mà không cần thông qua môi giới, không chịu các chi phí hoa hồng. Ngoài ra, bạn cũng có thể yêu cầu chi trả bồi thường tại nền tảng này một cách đơn giản, thuận tiện.
Các thông tin trên được chia sẻ bởi Bowtie Việt Nam. Các nội dung này chỉ mang tính chất tham khảo. Trong mọi trường hợp, Bowtie không chịu trách nhiệm về bất kỳ tổn thất hoặc thiệt hại nào, dù là trực tiếp hay gián tiếp, liên quan đến việc truy cập và sử dụng nội dung của Bowtie.
