Gan nhiễm mỡ: Hiểu đúng để phát hiện sớm, điều trị kịp thời
Bệnh gan nhiễm mỡ khá phổ biến tại Việt Nam và đang có xu hướng gia tăng trong những năm trở lại đây. Gan nhiễm mỡ có thể gây viêm gan, xơ gan, thậm chí là suy gan và ung thư gan nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
Vậy gan nhiễm mỡ là gì? Nguyên nhân, triệu chứng của gan nhiễm mỡ ra sao? Mời các bạn cùng Bowtie Việt Nam tìm hiểu thêm thông tin về bệnh trong bài viết này nhé.
Bệnh gan nhiễm mỡ là gì?
Gan là cơ quan nội tạng lớn nhất trong cơ thể con người, đóng vai trò quan trọng trong quá trình tiêu hóa thức ăn, dự trữ năng lượng và loại bỏ độc tố. Gan nhiễm mỡ là tình trạng mỡ tích tụ trong gan quá nhiều, vượt ngưỡng 5% trọng lượng của gan hoặc trên 5% tế bào gan có chứa các hạt mỡ.
Phân loại bệnh gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ được phân thành hai loại chính là gan nhiễm mỡ do rượu và gan nhiễm mỡ không do rượu:
Gan nhiễm mỡ do rượu: Bệnh xuất phát từ việc sử dụng rượu bia thường xuyên.
Gan nhiễm mỡ không do rượu: Đây là bệnh gan nhiễm mỡ xảy ra do những nguyên nhân không liên quan đến rượu bia.
Triệu chứng cảnh báo gan nhiễm mỡ
Phần lớn các trường hợp gan nhiễm mỡ, dù là gan nhiễm mỡ do rượu hay không do rượu, cũng phát triển âm thầm mà không có hoặc có ít triệu chứng cảnh báo. Người bệnh đôi khi chỉ nhận thấy triệu chứng khi bệnh đã tiến triển sang giai đoạn nặng.
Một số dấu hiệu cảnh báo gan nhiễm mỡ có thể kể đến như:
Chán ăn
Buồn nôn hoặc nôn
Sụt cân không rõ nguyên nhân
Đau ở vùng hạ sườn phải
Đầy bụng, khó tiêu
Vàng da hoặc vàng mắt
Mệt mỏi, thiếu năng lượng do quá trình chuyển hóa năng lượng và đào thải độc tố ở gan bị ảnh hưởng
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
Gan nhiễm mỡ không do rượu
Đúng như tên gọi, bệnh gan nhiễm mỡ do rượu bia xảy ra ở những người nghiện rượu bia, đặc biệt là những người uống rượu bia trong thời gian dài. Gan phải làm việc nhiều hơn để phân hủy và đào thải cồn ra khỏi cơ thể, nhưng quá trình này có thể tạo ra các chất độc hại làm tổn thương tế bào gan, thúc đẩy quá trình viêm và làm suy giảm chức năng gan. Uống rượu bia càng nhiều, nguy cơ mắc gan nhiễm mỡ càng cao.
Gan nhiễm mỡ do rượu xảy ra ở những người sử dụng rượu bia thường xuyên.
Gan nhiễm mỡ không do rượu
Cho tới nay, nguyên nhân gây bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu vẫn chưa được hiểu rõ. Tuy nhiên, những người sau đây có nguy cơ mắc bệnh cao hơn người bình thường:
Thừa cân, béo phì, đặc biệt là người có nhiều mỡ bụng
Có nồng độ cholesterol và triglyceride trong máu cao
Phụ nữ mãn kinh
Sử dụng một số thuốc như corticosteroid và thuốc điều trị ung thư
Người ở độ tuổi trung niên trở lên, một số trường hợp đặc biệt có thể xảy ra ở trẻ em và thanh thiếu niên
Giảm cân quá nhanh hoặc đột ngột
Mắc các bệnh nhiễm trùng như viêm gan C
Mắc hội chứng buồng trứng đa nang hoặc ngưng thở khi ngủ
Gặp các vấn đề ở tuyến giáp và tuyến yên
Bệnh gan nhiễm mỡ có nguy hiểm không?
Gan nhiễm mỡ được xem là một bệnh lý gan lành tính nếu được phát hiện và điều trị trong giai đoạn đầu khi bệnh mới khởi phát. Tuy nhiên, gan nhiễm mỡ sẽ trở nên nguy hiểm hơn khi tiến triển sang các giai đoạn sau.
Theo đó, lượng mỡ bao bọc quanh tế bào gan ngày càng nhiều sẽ làm suy giảm chức năng gan, khiến gan khó thải độc và tạo điều kiện để các độc tố, virus, vi khuẩn, ký sinh trùng xâm nhập và gây viêm gan. Tình trạng viêm gan liên tục có thể làm hình thành các mô sẹo trong gan.
Theo thời gian, mô gan bình thường bị thay thế bởi các mô sẹo và mất dần chức năng. Điều này khiến bệnh nhân bị xơ gan. Nếu vẫn không được điều trị, xơ gan có thể dẫn đến suy gan và ung thư gan, những tình trạng nguy hiểm có khả năng đe dọa đến tính mạng.
Phương pháp chẩn đoán
Các phương pháp chẩn đoán gan nhiễm mỡ thường được sử dụng hiện nay là:
Xét nghiệm máu:Xét nghiệm máu giúp bác sĩ kiểm tra nồng độ cholesterol và triglyceride trong máu, theo dõi các chỉ số men gan như AST, ALT, GGT. Nếu nghi ngờ gan nhiễm mỡ tiến triển thành xơ gan, bác sĩ có thể cần xem xét thêm các chỉ số như bilirubin, albumin, đông máu cơ bản, protein máu…
Siêu âm ổ bụng:Đây là một trong các phương pháp đơn giản nhất giúp bác sĩ chẩn đoán gan nhiễm mỡ.
Chụp cắt lớp vi tính (CT): Phương pháp này giúp bác sĩ quan sát được hình ảnh của gan, từ đó phát hiện ra những bất thường ở cơ quan này.
Sinh thiết gan: Đây là phương pháp lấy một ít mô gan và quan sát dưới kính hiển vi. Sinh thiết gan sẽ giúp xác định mức độ tiến triển của bệnh.
Siêu âm ổ bụng là đơn giản giúp phát hiện gan nhiễm mỡ.
Phương pháp điều trị gan nhiễm mỡ
Hiện nay, vẫn chưa có phương pháp hoặc thuốc đặc trị gan nhiễm mỡ. Thay vào đó, các bác sĩ sẽ tập trung vào việc giúp bệnh nhân kiểm soát các yếu tố góp phần gây bệnh và khiến bệnh tiến triển nặng hơn. Bệnh nhân gan nhiễm mỡ thường được khuyên thay đổi lối sống bằng cách:
Lập tức ngưng sử dụng rượu bia nếu mắc gan nhiễm mỡ do rượu
Tăng cường vận động thể chất, kiểm soát tốt cân nặng (giảm cân lành mạnh)
Kết hợp chế độ nghỉ ngơi, sinh hoạt điều độ
Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, hạn chế đường và chất béo
Bỏ hút thuốc
Thận trọng khi sử dụng các thuốc có thể ảnh hưởng đến gan
Kiểm soát, điều trị tốt các bệnh nền như đái tháo đường, cholesterol cao…
Cách phòng ngừa bệnh
Cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ là xây dựng một lối sống khoa học. Theo đó, bạn cần:
Có chế độ dinh dưỡng hợp lý, khoa học bằng việc tăng cường trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt, hạn chế muối, đường, đồ chiên rán, chất béo, đồ ăn nhanh
Tăng sức đề kháng, tăng cường thể lực bằng cách tập thể dục thể thao. Đây là yếu tố quan trọng giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện sức khỏe.
Thường xuyên thăm khám sức khỏe định kỳ, tiêm ngừa vaccine, bảo vệ cơ thể khỏi các bệnh liên quan đến gan
Khi mắc các bệnh về gan hoặc các bệnh lý khác, cần điều trị theo đúng chỉ định của bác sĩ
Hy vọng những thông tin trên đây đã giúp bạn có cái nhìn tổng quát và cụ thể hơn về nguyên nhân, triệu chứng cũng như cách phòng ngừa bệnh gan nhiễm mỡ. Hãy cố gắng thay đổi lối sống để ngăn bệnh gan nhiễm mỡ xuất hiện và tiến triển nhé.
Bowtie Life Insurance Company Limited là công ty bảo hiểm trực tuyến đầu tiên được cấp phép tại Hồng Kông. Với công nghệ hiện đại cùng chuyên môn về y tế, Bowtie cung cấp một nền tảng online để bạn có thể trực tiếp tham khảo biểu phí và đăng ký tham gia các chương trình bảo hiểm sức khỏe mà không cần thông qua môi giới, không chịu các chi phí hoa hồng. Ngoài ra, bạn cũng có thể yêu cầu chi trả bồi thường tại nền tảng này một cách đơn giản, thuận tiện.
Các thông tin trên được chia sẻ bởi Bowtie Việt Nam. Các nội dung này chỉ mang tính chất tham khảo. Trong mọi trường hợp, Bowtie không chịu trách nhiệm về bất kỳ tổn thất hoặc thiệt hại nào, dù là trực tiếp hay gián tiếp, liên quan đến việc truy cập và sử dụng nội dung của Bowtie.
