Bạch cầu là một loại tế bào máu rất quan trọng đối với cơ thể. Số lượng bạch cầu tăng quá cao hoặc giảm quá thấp đều có khả năng là dấu hiệu của các bệnh lý hoặc vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Trong bài viết này, Bowtie sẽ tổng hợp thông tin về các loại bạch cầu, xét nghiệm xác định số lượng bạch cầu cũng như những bệnh lý mà bạn có thể mắc phải khi thấy lượng bạch cầu trong cơ thể bất thường. Hãy cùng Bowtie theo dõi tiếp nhé.
Bạch cầu là một loại tế bào máu được tạo ra bởi các tế bào gốc tạo máu trong tủy xương và chiếm khoảng 1% khối lượng máu (4000 – 11.000 tế bào trong mỗi microlit máu). Tuy nhiên, loại tế bào máu này lại có vai trò vô cùng quan trọng đối với hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng, bệnh truyền nhiễm.
Protein kháng nguyên (antigen) trong bạch cầu sẽ nhận diện và gắn vào các tác nhân gây hại. Ngay khi phát hiện các tác nhân này, bạch cầu sẽ “xúc tác” phản ứng miễn dịch trong cơ thể chỉ sau vài phút.
Bạch cầu không chỉ có mặt trong máu mà còn tồn tại trong hệ thống bạch huyết, lách, amidan cũng như các mô khác trong cơ thể. “Vòng đời” của bạch cầu tương đối ngắn, chỉ từ 7 – 14 ngày. Vì vậy, tế bào gốc tạo máu sẽ không ngừng tạo ra bạch cầu để đáp ứng nhu cầu của cơ thể.
Các tế bào bạch cầu gồm nhiều loại khác nhau, trong đó 5 loại thường gặp là:
Số lượng bạch cầu trung bình trong cơ thể sẽ giảm dần theo tuổi tác. Số lượng này ở trẻ sơ sinh sẽ dao động từ 9.000 – 30.000 tế bào/µl máu. Trẻ dưới 2 tuổi có khoảng 6.200 – 17.000 tế bào bạch cầu/µl máu còn người lớn có từ 5.000 – 10.000 tế bào bạch cầu/µl máu.
Các chỉ số bất thường liên quan đến bạch cầu không nhất thiết phải là dấu hiệu của bệnh bạch cầu. Nhiều nguyên nhân khác nhau, chẳng hạn như thai kỳ hoặc tình trạng viêm nhiễm, cũng có thể dẫn đến tăng hoặc giảm số lượng bạch cầu trong cơ thể. Khi nhận thấy số lượng bạch cầu có sự thay đổi, các bác sĩ sẽ theo dõi và kết hợp thực hiện một số kiểm tra, xét nghiệm khác để xác định nguyên nhân cũng như đưa ra phương pháp điều trị phù hợp khi cần.
Khi số lượng bạch cầu trong cơ thể tăng cao hoặc giảm thấp, bạn có thể gặp phải một số triệu chứng nhất định. Dưới đây là một số triệu chứng bạn có khả năng nhận thấy khi số lượng bạch cầu “biến động”:
| Triệu chứng | Số lượng bạch cầu cao | Số lượng bạch cầu thấp |
| Sốt, ớn lạnh | Có thể gặp phải | Có thể gặp phải |
| Đau nhức cơ thể | Có thể gặp phải | Có thể gặp phải |
| Dễ bầm tím | Có thể gặp phải | Thường không gặp phải |
| Khó thở | Có thể gặp phải | Có thể gặp phải |
| Ngứa da | Có thể gặp phải | Thường không gặp phải |
| Giảm cảm giác thèm ăn, sụt cân | Có thể gặp phải | Có thể gặp phải |
| Đổ mồ hôi nhiều, đặc biệt vào ban đêm | Có thể gặp phải | Thường không gặp phải |
| Đau đầu | Thường không gặp phải | Có thể gặp phải |
| Chóng mặt | Thường không gặp phải | Có thể gặp phải |
| Khó ngủ | Thường không gặp phải | Có thể gặp phải |
Một số nguyên nhân sau đây có thể khiến số lượng bạch cầu trong cơ thể tăng lên bất thường:
Trong khi đó, một số nguyên nhân khác sẽ làm giảm số lượng bạch cầu trong cơ thể:
Hiện tại, có ba phương pháp thường được sử dụng để xác định số lượng bạch cầu trong cơ thể là:
Đây là một trong những xét nghiệm máu cơ bản và thường được sử dụng nhất. Nhờ máy phân tích, các bác sĩ sẽ xác định được số lượng và tỷ lệ phần trăm của 5 loại bạch cầu có trong máu. Xác định được số lượng của từng loại bạch cầu có thể giúp bác sĩ hiểu rõ hơn về sự thay đổi của chúng.
Đây cũng là một xét nghiệm cơ bản thường được sử dụng trong lâm sàng và là một trong những kiểm tra bắt buộc đối với bệnh nhân bị sốt cao. Phương pháp này có thể được sử dụng để tính toán tỷ lệ phân bố của các loại bạch cầu, từ đó hỗ trợ việc chẩn đoán nguyên nhân gây bệnh.
Ngoài ra, phương pháp này cũng giúp bác sĩ quan sát được những bất thường ở bạch cầu, chẳng hạn như về hình dạng, kích thước. Ví dụ như bệnh nhân mắc bệnh bạch cầu thường có nhiều bạch cầu chưa trưởng thành trong cơ thể hoặc bệnh nhân bị nhiễm virus thường xuất hiện các bạch cầu lympho không điển hình.
Sinh thiết tủy xương là phương pháp sử dụng một kim lớn để chọc lấy mẫu tủy xương nhằm quan sát và nghiên cứu thêm trong phòng thí nghiệm. Vì bạch cầu được sản xuất ra bởi các tế bào gốc tạo máu trong tủy xương nên việc quan sát trực tiếp mẫu tủy xương sẽ giúp bác sĩ phát hiện ra các tế bào bất thường cũng như theo dõi hoạt động của các tế bào gốc tạo máu trong tủy xương.
Có thể thấy, bạch cầu là loại tế bào máu đóng vai trò rất quan trọng giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây hại từ môi trường bên ngoài. Việc số lượng bạch cầu tăng hay giảm đều có khả năng là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Vì vậy, bạn nên thường xuyên kiểm tra số lượng bạch cầu để sớm phát hiện bất thường và điều trị khi cần thiết.
© 2024 Bản quyền thuộc Bowtie Vietnam Company Limited.
